Purit 80 jaar geleden gebombardeerd

Purit Klazienaveen na het bombardement
Purit Klazienaveen na het bombardement

Vandaag, zondag 23 maart 1945, is het precies 80 jaar geleden dat de Purit in Klazienaveen is gebombardeerd.

Op 23 maart 1945, om 13.30 uur, werd totaal onverwachts de Puritfabriek aan het Scholtenskanaal in Klazienaveen gebombardeerd. Het bombardement maakte deel uit van een aantal zware bombardementen voorafgaande aan het offensief dat enkele dagen daarna zou beginnen om Noord-Nederland te bevrijden.

Waarom de Purit werd gebombardeerd is niet helemaal duidelijk. De meest voor de hand liggende reden is dat de geallieerden niet wilden dat de Duitsers de voorraden turf en/of turfcokes voor de gasgeneratoren, op hun terugtocht zouden meenemen. Er gaan echter ook verhalen dat er wapens opgeslagen zouden zijn bij de fabriek.

Volgens gegevens van de SGLO (1939-1945) zou er volgens spionagegegevens 12 duizend liter brandstof zijn opgeslagen. De aanval werd uitgevoerd door twee golven Hawker Typhoon jachtbommenwerpers van de RAF. Het bombardement werd uitgevoerd door geallieerde toestellen die opstegen vanaf een vliegveld in
bevrijd gebied.

Hawker Typhoon van de RAF zoals dat gebruikt is tijdens het bombardement van de Purit
Hawker Typhoon van de RAF zoals dat gebruikt is tijdens het bombardement van de Purit

Er kwamen een 50-tal bommen op en in de nabijheid van de Purit terecht. Behalve dat er zowel brand- als fosforbommen werden afgeworpen werd er ook nog geschoten met boordwapens. Ook tegenover de Puritfabriek gelegen Hotel Klazienaveen-Zuid met de mooie speeltuin werd dusdanig getroffen dat het niet weer werd opgebouwd. Het bombardement eiste acht mensenlevens en vijf personen werden zwaar gewond. Een schip met turf wordt ook door de bommen tot zinken
gebracht en zeven andere schepen raakten beschadigd.

Het bleef echter niet bij een aanval. Dezelfde nacht en ook de dagen erna was het fabrieksterrein nog enkele keren doelwit van beschietingen. Ruim twee weken later reed een Poolse motorordonnans Klazienaveen binnen en sprak bij de Dordsebrug de historische woorden: “Klazienaveners, jullie zijn vrij.”

Tegenover de Purit werd in 2010 een monument onthuld met hierop de namen van de acht fabrieksarbeiders die omkwamen.